Warsztaty dziennikarskie na temat sylwetki
Sylwetka to tekst w całości poświęcony jednemu bohaterowi. Krótsza bywa częścią reportażu lub uzupełnieniem do wywiadu, dłuższa może mieć formę reportażu, którego tematem jest człowiek.
Materiał teoretyczny (do wydrukowania i rozdania uczestnikom warsztatu):
Sylwetka to nie fotografia. Szkicując czyjąś sylwetkę, przedstawiamy tylko najbardziej charakterystyczne cechy postaci, pozwalające ją zapamiętać i rozpoznać.
Dziennikarz musi umieć rysować sylwetki słowami. Najważniejszy jest wybór: o czym wspomnieć, a co pominąć. Wybieramy przede wszystkim te informacje, które mają znaczenie dla reszty tekstu: na przykład dla treści wywiadu, dla akcji reportażu.
Trzeba pamiętać, że opisując jakąś postać, łatwo przekazać swój stosunek do niej. Przedstawienie sylwetki nie powinno zawierać wyłącznie zwrotów wartościujących, na przykład: ładny, mało urodziwy, nieatrakcyjny, brzydki, piękny. Używając takich ogólników, nie informujemy czytelnika, ale narzucamy swój może krzywdzący, a na pewno nieobiektywny osąd. Trzeba napisać, jak wyglądała dana osoba, rzecz czy miejsce, że uznaliśmy je za nieatrakcyjne czy - wręcz preciwnie - piękne. Warto używać porównań.
Jeśli w sylwetkowym przedstawieniu postaci znajdą się informacje uzupełniające to, co można zobaczyć, trzeba wskazać ich źródło.
Na przykład: "Kazimierz Sandacz, właściciel skradzionej łodzi, tęgi, zwalisty, z fają w zębach, doświadczony żeglarz jak twierdzą członkowie załogi"..., albo "mówi, że jest doświadczonym żeglarzem z dwudziestoletnią praktyką".
Ciekawy, żywy sposób przedstawiania postaci bardzo wpływa na wartość tekstu. Świadczy o zdolnościach autora i jego kwalifikacjach dziennikarskich. Warto ćwiczyć się w obserwowaniu ludzi, by umieć zauważyć ich charakterystyczne rysy i naszkicować je - czasem jednym słowem, ale tak, by nawiązać kontakt z wyobraźnią czytelnika.
Spotkanie 1
Przygotowanie: potrzebne będą karteczki do losowania.
Czas: 45 minut (godzina lekcyjna)
Przebieg spotkania: Każdy uczestnik-autor drogą losowania znajduje partnera - osobę, którą za chwilę przedstawi jako postać, która mogłaby wystąpić w reportażu o naszych warsztatach.
Przykładowy sposób losowania: uczestnicy piszą na rozdanych kartkach swoje imiona albo pseudonimy. Kartki są dwóch kolorów. Ci, co pisali na niebieskich, wybierają różowe i w ten sposób mamy pierwszy zestaw par. "Niebiescy" są autorami, "różowi" - postaciami. Potem sytuację odwracamy i powstaje drugi zestaw par autor-postać. Po losowaniach autorzy i postacie odnajdują się i rozpoczynają ćwiczenia.
Polecenie jest następujące: przyjrzyj się "postaci" tak, aby zauważyć charakterystyczne rysy, pozwalające postać zapamiętać i rozpoznać. Porozmawiaj krótko z postacią, by uzyskać od niej potrzebne ci informacje. Naszkicuj słowami sylwetkę, posłuż się cytatem - fragmentem wypowiedzi przedstawianej postaci.
Po 10 minutach ogłaszamy zamianę: postacie stają się autorami, autorzy - postaciami. Po kolejnych 10 minutach wszyscy przez 15 minut redagują swoje teksty. Siadamy w kręgu. Ochotnicy czytają swoje teksty, pomijając imiona i nazwiska postaci. Wszyscy starają się rozpoznać, o kim mowa, lub - jeśli to wiedzą - uzupełnić sylwetkę o to, co uważają za istotne lub wskazać, które informacje są zbędne czy zbyt ogólnikowe.
Na koniec rozdajemy kartki z materiałem teoretycznym na temat sylwetki.
Spotkanie 2
Przygotowanie: Na spotkanie zapraszamy gościa przedstawiciela mniejszości, która nas interesuje. Uprzedzamy uczestników, że trzeba będzie naszkicować jego sylwetkę.
Czas: 45 minut
Przebieg: Spotkanie wypełnia rozmowa na różne tematy, związane z osobą gościa. Zadaniem uczestników jest zadawać pytania, które pomogą zebrać materiał do nakreślenia sylwetki. Jeśli wystarczy czasu, uczestnicy mogą napisać sylwetkę zaraz po spotkaniu z gościem. Jeśli nie, może to być zadaniem redakcyjnym do wykonania w domu. Kilka "sympatycznych" sylwetek można przekazać gościowi w ramach podziękowania za spotkanie.
czwartek, 20 grudnia 2007, ten_inny_konkurs